Psikolojik Danışma ve Rehberlik süreci hakkındaki yanlış anlayışlar nelerdir?

Psikolojik danışma ve rehberlik süreci hakkında sık duyulan yanlış anlayışlar şunlardır:

     1. YANLIŞ ANLAYIŞ : “Psikolojik danışma sadece yoğun ve derin duygusal problemi olan kişiler içindir.”

Psikolojik danışmaya eğitsel, mesleki, kişisel, sosyal boyutlarda duygusal ve ruhsal problemler yaşayan herkes başvurabilir. Psikolojik danışman, psikiyatrik hastalık tanımlaması içerisine girmeyen eğitsel, mesleki, kişisel, sosyal boyutlarda yaşadığı her türlü duygusal ve ruhsal problem ya da problemleri ile başa çıkabilmesi amacıyla psikolojik danışma desteğini danışanına sunar. Danışanının yaşadığı problem ya da problemlerin psikiyatrik bir hastalık tanımlaması içerisine girdiğini fark ettiği durumda ayırıcı tanının yapılması, asıl tanının konması ve tedavi sürecinin planlanması amacıyla danışanını bir psikiyatri hekiminin incelemesinden geçmesi gerektiği konusunda bilgilendirir, klinik psikoloji yüksek lisans programını tamamlayarak klinik psikolog ünvanıyla yasal olarak psikoterapi yapabilme hakkını ve yeterliğini elde etmişse, farmakolojik tedavinin danışanın ruhsal durumuna uygun olarak düzenlenebilmesi amacıyla psikiyatri uzmanı ile koordineli bir şekilde çalışarak psikoterapi desteğini danışanına sunar. Eğer psikoterapi yapabilme yeterliğine sahip değilse psikiyatrik bir incelemeden geçmesi gerektiği konusunda danışanını bilgilendirdikten sonra bir klinik psikoloğa yönlendirir.

2. YANLIŞ ANLAYIŞ: “Psikolojik danışmaya başvuran kişiler zayıf karakterli kişilerdir.”

Psikolojik danışmaya başvuran kişiler zayıf değil, gerçekte yaşamlarından ve kendilerinden sorumlu olduklarının farkında ve var olan problemleri, yaşadıkları zorlukları çözmek için ilk adımı atmış kişilerdir. Birçok insan bunu “cesur davranmak” diye nitelendirmektedir.

3. YANLIŞ ANLAYIŞ: “Değişim çok kolaydır.”

Değişim her zaman kolay değildir. Üzerinde zaman ve emek harcamak gereklidir. Psikolojik danışma problemlerinizi hemen çözüveren bir süreç olmadığı gibi, psikolojik danışman da elinde sihirli değnek olan bir kişi değildir.

4. YANLIŞ ANLAYIŞ: “Psikolojik danışman sizi çözümler. Size yaşamınızda ne yaptığınızı ve problemlerinizi çözmek için ne yapmanız gerektiğini anlatır, öğütler verir.”

Psikolojik danışman, problemlerinizi nasıl çözeceğiniz konusunda size öğüt veren kişi değildir. O, psikolojik danışma süreci içinde sizin koyduğunuz hedeflere ulaşmanız, çeşitli konularda sağlıklı karar vermeniz veya problemlerinizi çözmeniz konusunda size yardımcı olan kişidir.

5. YANLIŞ ANLAYIŞ: “Psikolojik danışman, psikolojik danışma sırasında antidepresan vb. gibi ilaçlar tavsiye edebilir.”

Psikolojik danışman ilaç tavsiye edemez. Sadece doktorlar ilaç önerebilir. Eğer psikolojik danışman, psikolojik danışma sürecinde danışanının ilaç kullanması gerektiğini düşünürse, danışanının ruhsal durumu hakkında bir rapor hazırlayarak danışanı bir ruh sağlığı ve hastalıkları hekimine sevk eder.

Bir PDR mezunu lisans üstü eğitimde neler yapabilir?

PDR öğrencisi lisansını tamamladıktan sonra isterse lisans üstü eğitime başvurabilir. Burada ALES ve KPDS puanları ile diploma puanı önemli olmaktadır. Taban puanlar başvurulacak üniversiteye ve yüksek lisans programına göre değişebilmektedir. PDR mezunu bir öğrenci sosyal psikoloji, endüstri-örgütsel psikoloji, gelişim psikolojisi gibi alanlarda yüksek lisans yapabilir.

Psikolojik danışman ne tür sorunlarla ilgilenir?

       Kişinin toplumsallaşma sürecinde; aile, akran grupları, sosyal yaşam, eğitim hayatı, kritik gelişim dönemleri ve bunlara bağlı olarak ortaya çıkan temel sorunlar hakkında bireye danışmanlık hizmeti verir. Danışmanlık hizmeti olması mesleğin temel ayırıcı karakteristiğidir. Bölüm genelde üniversitelerin Eğitim Fakültelerine bağlıdır. Bu bölümden mezun olan kişiler ağırlıklı olarak davranış bozuklukları, bireyi tanıma teknikleri, eğitim psikolojisi, aile danışmanlığı ve gelişim psikolojisi konularında eğitim alırlar. Mezuniyet sonrası en büyük istihdam alanı Eğitim kurumlarının Rehberlik Servisleridir. Bununla beraber kendine ait danışmanlık ofisi açmak isteyenler için yasal mevzuat elverişlidir. Dileyen kendi danışmanlık ofisini açabilir. Danışmanlık ofisi açan psikolojik danışmanların hizmet verebilecekleri temel alanlar şunlardır:
 – Sınav Kaygısı

– Okul başarısızlığı


– Aile Danışmanlığı
– Okul fobisi
– Mesleki ilgi ve yetenekler konusunda danışmanlık


– Özel eğitim ve buna bağlı sorunlar hakkında danışmanlık
– Verimli çalışma etkinlikleri


– Madde bağımlılığı konusunda danışmanlık hizmeti
– Evlilikte aile içi çatışma, boşanma ve buna bağlı olarak çocuklarda ortaya çıkan uyum sorunları


– Nevrotik ve psikotik sorunlar karşısında kişinin izlemesi gereken süreç hakkında bilgilendirme görüşmeleri vb. yaparak sorunların çözümlenmesini sağlamaya çalışırlar.

Alan dışı atamalar hakkında bilgi…

MEB Personel Genel Müdürlüğü 2011 yılı atamalarında rehber öğretmen kadrosuna Felsefe alanına kaynak teşkil eden yükseköğretim programlarından mezun olanların da atamasını yapmıştır.

Bu karara ilişkin Türk PDR-DER Yönetim Kurulu 12.05.2011 saat 19:00′da Dernek Başkanı Doç. Dr. Tuncay ERGENE başkanlığında Personel Genel Müdürü Sayın Necmettin YALÇIN ile makamında bir görüşme düzenlemiştir. Sayın Necmettin YALÇIN ile konuyla ilgili ayrıntılı bir şekilde konuşulmuştur. Görüşme sonrasında Genel Müdür, Talim ve Terbiye Kurulunun 11/05/2011 tarihli ve B.08.0.TTK.0.07.04.00.360.04/3192 sayılı yazısına istinaden bu uygulamanın gerçekleştiğini bildirmişlerdir.

Dernek yönetim kurulu olarak Personel Genel Müdürü ile gerçekleştirilen görüşme sonrasında toplanarak  aşağıdaki eylem planını kararlaştırmıştır.

“1. Alınan kararla ilgili yarından itibaren başta Talim ve Terbiye Kurulu Başkanı olmak üzere resmi görüşmelere devam etme,

2. Meslek örgütü olarak; dernek üyelerimiz, öğrenciler, akademisyenler ve tüm meslektaşlarımızın hazırlanacak taslak faks metnini ilgili yerlere fakslaması, Faks metnine ve gönderilecek yerlere ulaşmak için tıklayınız.

Değerli meslektaşlarımız, faks metnini gönderdikten sonra derneğin pdrder@yahoo.com adresine lütfen bilgi mesajı gönderelim. Daha sonraki süreçte sizlerle iletişim kurabilmemiz açısından bu son derece önemlidir. 3. Kamuoyunu bilgilendirmeye yönelik basın açıklamasının yapılması,

4. Yargıya başvuruda bulunarak uygulamanın yürütmeyi durdurma talebi çerçevesinde iptal başvurusunu yapılmasına (bu konuda dava dilekçesi pazartesi gününe yetiştirilmeye çalışılacaktır),

5. Tüm üyelerimiz, meslektaşlarımız, PDR öğrencileri ve mesleğimizin akademisyenlerinin Türkiye genelindeki katılımıyla 23 Mayıs 2011 tarihinde saat 14:00′te Ankara’da “Mesleğimize Sahip Çıkalım” buluşmasının gerçekleştirilmesi,

Üyelerimiz ve meslek elemanları sorunun çözümüne yönelik varsa önerilerini her zaman iletebilirler.

Mesleğimize sahip çıkalım, derneğimize destek olalım?.

Sagılarımızla…”

Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği Yönetim Kurulu

Konu Ankara’ da 23 Mayıs tarihinde MEB önünde yapılan bir eylemle protesto edildi. Bunun yanı sıra birçok ilde de aynı şekilde tepkiler gösterildi.

Danıştay Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği ‘nin atamalarla ilgili yürütmeyi durdurma talebiyle açtığı davayı reddetmiştir. Bu nedenle 2011 yılında alan dışı atamalar gerçekleşmiştir. Felsefe ve sosyoloji bölümü mezunları PDR kadrosuna yerleştirilmiştir.

Bir PDR mezunu nasıl Pedagog olabilir?

Pedagog Nedir?
Eski yunanca ve latince de pedagog: Paidagogos’dan gelir. Anlamı çocukları, onlara eğitim vermekle görevli öğretmene götürmekle yükümlü köle. Oysa pedagogu en iyi tanımlayacak kelime çocuk psikolojisi eğitmeni ve çocuk psikologu olmalıydı. Çünkü pedagoga ne sadece bir psikolog  ne sadece bir eğitimci ne de  çocuk psikologu ve eğitimcisi diyebiliriz. Çünkü psikoloji ile eğitim birbirinden ayrılmaz.
                                             
 Pedagog Kime Denir?
Pedagoji Bölümü 1982 Yılında kapandı ve devlet, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü mezunlarını Pedagog olarak atıyor. KPSS sınavına giren her Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü mezununu pedagog olarak atanmaktadır.

Psikolojik Danışma Kişiye Ne Gibi Katkılarda Bulunur?

Her şeyden önce kişi kendini tanır. Duygu ve düşüncelerini, kendisinde sorun olarak nitelendirdiği durumları netleştirir ama bir insanın psikolojik danışmadan yararlanabilmesi için öncelikle danışma almayı istemesi, bu sürece güvenmesi gerekir. Psikolojik danışma süreci, kişinin ruhsal olarak bir yolculuğa çıkmasıdır. Kendini tanıması, kendine, başkalarına ve yaşama bakışını görmesidir. Sorun olarak nitelendirdiği durumlarla ilgili olarak kendi sorumluluğunu keşfetmesidir. Kendini değerli hissetme ve kendine güvenme yolunda ilerlemesi, kendine iyi, sağlıklı yollar bulmaya çalışmasıdır. Etkili olmayan baş etme yollarını görmesi ve bunlardan vazgeçmesidir. Aslında psikolojik danışma temelde içgörü kazanmadır. Kendini ve dış dünyayı daha gerçekçi olarak algılamayı öğrenmedir. Elbette bunlar oldukça önemli ve zor hedefler. İşte bu nedenle psikolojik danışmanın da işi zordur ve bu nedenle psikolojik danışmanlık pek çok nitelik gerektirir.

Yrd. Doç. Dr. Meliha TUZGÖL DOST ile yapılan röportajdan alınmıştır.

KPSS’ de sorulacak soruların içeriği nasıldır?

PDR mezunları KPSS’ de Genel Kültür, Genel Yetenek, Eğitim Bilimleri alanındaki soruları cevaplarlar. Ancak son zamanlarda öğretmen adaylarının KPSS’ de cevapladıkları soru türlerinde değişiklik yapılmasına yönelik çalışmalar başlamıştır. Hala KPSS’de öğretmenler branşı dışındaki konularda da soru çözerken yeni düzenlemeyle sadece alanlarıyla ilgili soru yanıtlayacaklar.

Psikolojik danışmana sadece öğrenciler mi gider?

Psikolojik danışmana yalnızca öğrenciler başvurmaz. Psikolojik danışmanlar günümüzde pek çok alanda bireylere yardımcı olmaktadır. Örnek vermek gerekirse aile danışmanlığı ailelere yönelik danışma türlerindendir.

Toplumumuz sürekli olarak hızla değişmekte ve değişmektedir. Teknik ve bilim alanındaki değişme ve gelişmeler sosyal kurumlarda ve bu kurumların fonksiyonlarında da değişme meydana getirmiştir. Politik, sosyal, kültürel devrimler farklı değerler, eski ve yeni normlar bütün bireyleri etkilemekte onları korumasız, güç durumda bırakmaktadır. Böyle bir sosyal ortamda bireyin uyum sağlayabilmesi için yardıma ihtiyacı vardır. Psikolojik danışmanlar yaşamın hemen hemen her evresinde bireylere yol gösterici olabilirler.

Nüfus hızla artmakta, kırsal bölgelerden şehirlere göç, gecekondu mahallelerini meydana getirmektedir. Bu semtlerde oturan halk, sayısız geçim ve uyum problemleri ile karşı karşıya bulunduklarından geçim şartlarının değiştirilmesi ve uyumlarının sağlanmasında rehberliğe ihtiyaç vardır. Çağımızda kadının çalışması, evini yönetmesi, çocuklarını yetiştirmesi kanunen tanınan haklardan yararlanması, onu bazı problemlerle karşı karşıya getirmiştir. Bunun sonucunda ortaya çıkan uyuşmazlıkların giderilmesinde rehberliğe ihtiyaç vardır.

Psikolojik danışmayı türlerine göre inceleyecek olursak:

Fikir vermek, yollar göstermek (Advising) Çok yönlü ve boyutlu düşünmek, bütün mümkün alternatifleri bulmak. Yasal ekonomik, ticari, mali çözümleri ortaya sermek.

Dert dinlemek, çıkış yolu bulmak (Counsilling) Ruhsal olarak açılmayı sağlamak, psikolojik olarak rahatlatmak, doğru davranış ve hayat yolu seçimine ışık tutmak.

Teknik çözüm vermek (Consulting). Problemlerini analiz etmek, yanlış ve hataları bulmak, en uygun, en ekonomik uygulanabilir çözümler üretmek.

Erdemlilik ve bilgelik kazandırmak (Mentoring). Etik değerleri işlemek, ileriye baktırmak, doğru, iyi ve güzelleri buldurmak.

Eğitmek, yetiştirmek, geliştirmek (Coaching) . Kişi ile birlikte yaşamak, bütünleşmek, başarıya kenetlenmek, heyecan ve istek uyandırmak.

Özetleyecek olursak psikolojik danışma yalnızca öğrencilere yönelik değildir. Psikolojik danışmanlar yaşamın her evresindeki bireylere birçok yönden yardımcı olacak şekilde eğitim alırlar.

Psikolojik danışmanlar aile danışmanlığı hizmeti verebilirler.

Psikolojik danışmanlar bireyle danışma hizmeti verebilirler.

Psikolojik danışmanlar bir gruba danışmanlık hizmeti verebilirler.

Psikolojik danışmanlar çocuk ve gençlere özel danışmanlık hizmetleri verebilirler.

Psikolojik danışmanlar kişisel gelişim hizmetleri verebilirler.

Psikolojik danışmanlar kurumlara yönelik hizmetler verebilirler.

Psikoloji Bölümünde Verilen Dersler ile PDR Bölümünde Verilen Dersler Arasında Ne Gibi Farklılıklar Söz Konusudur?

PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ DERSLERİ:

  • Genel Psikoloji 1-2
  • İstatistiksel Teknikler 1-2
  • Modern Biyoloji 1-2
  • Sosyolojiye Giriş
  • Sosyal Antropolojiye Giriş
  • Felsefeye Giriş
  • Genel İktisat
  • Türk Dili 1-2
  • Temel İngilizce 1-2
  • Araştırma Teknikleri 1-2
  • Gelişim Psikolojisi 1-2
  • Sosyal Psikoloji 1-2
  • Öğrenme Psikolojisi
  • Deneysel Psikoloji
  • Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi 1-2
  • Ölçme Tekniği 1-2
  • Klinik Psikolojiye Giriş
  • Bilişsel Psikoloji
  • Kişilik Kuramları 1-2
  • Psikopatoloji 1-2
  • Fizyolojik Psikoloji
  • Psikolojide Meslek Eğitimi
  • Seçmeli Dersler

Yukarıda Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Lisans Programında yer alan dersler sıralanmıştır. Bu dersler aynı üniversitenin PDR Bölümü Lisans Programındaki derslerle karşılaştırıldığında şu farklılıklar göze çarpmaktadır.

1.Her iki bölümünde alanı insandır. Bu yüzden birinci sınıfta her iki bölümde de insan davranışlarına dair temel bilgilerin verildiği dersler okutulmaktadır. Fakat her yıl benzer ders sayısı azalmakta, bölümler alan derslerine ve meslek eğitimine ağırlık vermeye başlamaktadır.

2.PDR Bölümünde, Psikoloji Bölümüne oranla uygulamaya dayalı ders sayısı oldukça fazladır.

3.Psikoloji Bölümünde, PDR Bölümüne oranla psikoloji biliminin, ruhsal sorunların, patolojik durumların üzerinde çok daha ayrıntılı bir biçimde durulmaktadır.

4.PDR Bölümü Lisans Programında okutulan dersler psikoloji biliminin yanında eğitim bilimlerini de kapsamaktadır.

Bir PDR’ci Nasıl Pedagog Olabilir?

Pedagogu en iyi tanımlayacak kelimeler Çocuk Psikolojisi Eğitmeni ve Çocuk Psikoloğudur. Çünkü Pedagog ne sadece bir Psikolog, ne sadece bir Eğitimci; Çocuk Psikoloğu ve Eğitimcisidir. Psikoloji ile eğitim birbirinden hiçbir zaman ayrılamaz.
Türkiye’de Pedagoji Bölümü 1982 yılında kapandığı için günümüzde Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü mezunları Pedagog olarak atanmaktadır. KPSS sınavına giren her Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bölümü mezunu pedagog olarak atanabilmektedir. Fakat bu konuda uzmanların bazı endişeleri bulunmaktadır. Çünkü her PDR mezunu yeterli bir pedagog olamayabilir. Bu yüzden PDR bölümü lisans eğitimini tamamladıktan sonra Çocuk psikolojisi ve eğitimiyle ilgili yüksek lisans yapmak başarılı bir pedagog olmak için kesinlikle gereklidir.

Previous Older Entries